Wertykalność i horyzontalizm w liturgii według myśli Dietricha von Hildebranda - Giovanni Turco

Dietrich von Hildebrand w swoim kluczowym i wnikliwym zarazem tekście podejmuje najważniejszą kwestię nasuwającą się, gdy podejście do odprawiania Mszy Świętej, jakie cechuje liturgię wprowadzoną przez papieża Pawła VI, zestawiamy z liturgią tradycyjną. Następujące pytanie jest oczywiście podstawowym i najbardziej istotnym problemem: jaki jest zasadniczy kierunek liturgii – wertykalny czy horyzontalny?

Niemiecki filozof stawia pytanie w innych słowach: czy zreformowana liturgia „wywołuje poczucie wieczności? [...] Czy zwiększa cześć i uznanie dla sacrum? ”. Czy pomaga wznieść intelekt i wolę do Boga? A może odwrotnie? Wyrażenia te można by oddać analogicznie za pomocą kolejnych pytań: czy Novus Ordo Missae usposabia do wznoszenia się ku transcendencji, czy też dokonuje się immanentyzacja? Czy wznosi myśl ku Stwórcy, czy też ma tendencję do autoreferencyjności?

"Analiza von Hildebranda jest przenikliwa i inteligentna. W liturgii, podobnie jak w filozofii, jasność widzenia pozwala poznać podmiot takim, jakim jest, a znajomość jego natury pozwala odpowiednio się do niego odnieść."

fragment książki

Dietrich von Hildebrand

Niemiecki filozof - Dietrich von Hildebrand to niewątpliwie jeden z najwybitniejszych katolickich myślicieli XX wieku; jego przenikliwa refleksja towarzyszyła gwałtownym przemianom Kościoła, które obserwował w ciągu swojego życia.

Urodzony w 1889 roku w rodzinie protestantów, nawrócił się w młodości na katolicyzm; dobra znajomość herezji pozwalała mu przez całe życie niezwykle celnie dostrzegać tropy błędów przenikających do Kościoła.

Hildebrand mógł obserwować walkę Kościoła z modernizmem za pontyfikatu Piusa X, powolne przekształcanie się modernizmu w bardziej subtelne formy herezji, czas rosnących wpływów ruchu liturgicznego; przeżył dramat II wojny światowej – zagorzały przeciwnik nazizmu, wyniósł się z Niemiec najpierw do Austrii, po Anschlussie do Szwajcarii, Francji – a wreszcie do Stanów Zjednoczonych, gdzie pozostał do śmierci w 1977 roku.

To z Ameryki obserwował przygotowania do II Soboru Watykańskiego, przebieg obrad – a wreszcie implementację jego decyzji i tych decyzji karykaturyzację, co krytykował jednoznacznie i z wielką filozoficzną głębią w swoich licznych pracach, książkach i artykułach.

Autor:

Prof. Giovanni Turco wykładał filozofię prawa publicznego, teorię praw człowieka oraz etyki i etyki zawodowej na Uniwersytecie w Udine. Prowadził kursy, wykłady na uniwersytetach europejskich oraz latynoamerykańskich. Jest autorem licznych publikacji nt. filozofii prawnej, politycznej i moralnej.