Literatura i religia u Żydów za czasów Chrystusa Pana, Tom II - ks. dr Stanisław Trzeciak

Ks. Dr Stanisław Trzeciak, Profesor Akademii Duchownej Katolickiej w Petersburgu.
Literatura i religia u Żydów za czasów Chrystusa Pana w II częściach - Część II. (Reprint wydania z roku 1911)


Fragment Przedmowy:

Bez pogłębienia zasad i podstaw naszej wiary, stajemy wobec błachego zarzutu z rumieńcem na twarzy, a wobec przeciwności w życiu chwiejemy się jak trzcina. Nie możemy też nigdy wyrobić religijnego przekonania u szerokich mas społecznych, ani też przygotować młodzieży do walki życiowej.

   Biblija jako źródło wszelkich teologicznych nauk, a podstawa wiary naszej uczy nas poznać Jezusa Chrystusa i prowadzi nas do Niego, Który jest światłością świata, drogą prawdą i życiem, Który nam dał przykład na ziemi, jako jedni czynić mamy drugim, bo przeszedł przez życie wszystkim, dobrze czyniąc. W Niego wpatrzeni wśród wiru i walk społecznych i narodowościowych możemy doznać ulgi i z utęsknieniem zawołać: „przyjdź królestwo Twoje“, niech bratnia miłość społeczeństw i narodów zawita na ziemię, niech tak jako w niebie i tutaj na ziemi wypełniają wszyscy wolę Twoją Panie, niech zstąpi do nas pokój Twój niezmienny prawdziwy i wieczny, niech Cię poznają wszyscy i zbliżą się do Ciebie, a wtedy napewno i do siebie się zbliżą i jedność tworzyć będą.

   Do poznania Chrystusa Pana, Który jest dla nas niedoścignionym wzorem i przykładem ma służyć studyum biblijne, ma służyć również i niniejsza praca. Znajdzie w niej Czytelnik, szczególniej w II części, tę Boską świetlaną postać na tle współczesnego życia zapatrywań i wierzeń, znajdzie praktyki i pojęcia religijne, pozna ich pochodzenie lub ugruntowanie w Biblii, usłyszy o nich wypowiedzenia ówczesnych uczonych rabbinów, a następnie słowa Samego Chrystusa Pana.

   Innemi słowy znajdzie tu Czytelnik Ewangelię wyświetlaną przy pomocy stosunków palestyńskich, Starego Testamentu, pism apokryficznych, dzieł pisarzy żydowskich i grecko-rzymskich, a wreszcie przy 'pomocy Talmudu i żydowskich praktyk religijnych możliwie jeszcze zachowywanych obecnie.

   Te warunki uważam jako niezbędnie potrzebne do zrozumienia Ewangelii. To też przy pomocy tych źródeł zestawiam najpierw pochodzenie, a następnie całą pełnię jakiejś religijnej praktyki i na tem tle wreszcie kreślę słowa Ewangelii.

   W takiem oświetleniu słowa te przedstawią się nam jasno i zrozumiale, nabiorą życia, jędrności i siły, a zarazem obudzą pewne zadowolenie wewnętrzne, pod wpływem którego powstaje zamiłowanie i zapał do studyów biblijnych.

   Pracę tę kieruję również i do osób świeckich, u nich moment literacki i ogólno kulturalny może znaleść zajęcie.

   Oby ta praca obudziła w umysłach młodych to zamiłowanie, z jakiem należy się oddać Słowu Bożemu, oby pobudziła przyszłych sług Ołtarza do mozolnych wprawdzie, ale wzniosłych i pożytecznych studyów biblijnych.

Autor

Petersburg 1910

TREŚĆ CZĘŚCI II

Tora i jej znaczenie

Myśl przewodnia Tory

Cześć i przywiązanie do Tory w świetle historycznych wypadków

Powszechne nauczanie i znajomość Pisma św. Septuaginta

Inne Księgi święte

Fałszywy punkt wyjścia

Obrzezanie

Sabat

Rok sabatowy

Święta

Święto nowiu miesiąca

Pascha. Ostatnia Wieczerza a Msza św.

Ceremoniał ostatniej Wieczerzy

Święto tygodni (Zielone święta)

Nowy Rok — Dzień pojednania

Święto namiotów

Świątynia

Świątynia Heroda

Kler

     A. Arcykapłani

     B. Kapłani

     C. Stosunek proroków do kapłanów

     D. Lewici

     E. Ubrania kapłanów i arcykapłanów

Synagogi

Budowa i wewnętrzne urządzenie synagog

Nauka i jej przedstawiciele

Modlitwa

Post

Jałmużna

Przepisy czystości

Cicith, tefillin mezuzoth

Przysięga

Ślub

Nazaret

Pierworodni, pierwociny i dziesięciny

Halacha wobec nauki Chrystusa Pana

Faryzeusze

Saduceusze

Am-haarec

Esseńczycy

Heretycy „minim” a wiara w zmartwychwstanie umarłych

Mesjanizm

     Tło pojęć mesjańskich

     Pojęcie o Mesjaszu

     Historyczny przebieg pojęć mesjańskich

          1. Sybilla

          2. Księga Henocha. Psalmy Salomona i Księga Jubileuszów

          3. Wniebowzięcie Mojżesza

          4. Flawiusz i mesjańskie przepowiednie faryzeuszów, dane bratu Heroda

          5. Parafrazy Jonathana i Onkelosa

          6. Philo

7. Apokalipsy Barucha i Ezdrasza

Rzut oka na oczekiwania Zbawiciela u pogan

Oczekiwanie Mesjasza według Nowego Testamentu

     Samarytanie

     Mesjasz i Jego zadanie. Charakterystyka pojęć mesjańskich u Żydów palestyńskich i egipskich.

Ofiary przebłagalne i pojednania się z Bogiem a spowiedź.

Jezus z Nazaretu prawdziwym Mesjaszem

---

Ks. prof. dr Stanisław Trzeciak - działacz społeczny, doktor teologii, profesor. Powszechnie uchodził za najlepszego wśród polskich duchownych katolickich znawcę Talmudu. Jego dorobek naukowy został w szerokim zakresie wykorzystany przez prof. Feliksa Konecznego w pracy nad “Cywilizacją żydowską”.

Ks. Stanisław Trzeciak urodził się 25 października 1873 r. w Rudnie Wielkiej koło Rzeszowa. Ukończył gimnazjum w Rzeszowie, studia teologiczne na uniwersytecie we Fryburgu Szwajcarskim, w Wiedniu, w Rzymie, w Krakowie (doktorat) i w Jerozolimie. W latach 1903–1905 prowadził w Egipcie i Palestynie prace badawcze nad tamtejszą przyrodą i chorobami, zwłaszcza trądem. W latach 1906–1907 sekretarz konsystorza biskupiego w Przemyślu. Od 1907 do 1918 r. profesor Akademii Duchownej w Petersburgu.

W czasie I–ej wojny światowej współzałożyciel Polskiego Towarzystwa Pomocy Ofiarom Wojny. W czerwcu 1918 r. powrócił do kraju. Brał udział w obronie Lwowa. W 1921 r. zainicjował akcję mającą na celu pomoc dzieciom powracającym z Rosji. W latach 1923–1928 proboszcz w parafii w Dębowcu (diecezja przemyska). Od 1928 r. rektor kościoła św. Jacka w Warszawie, następnie proboszcz parafii św. Antoniego.
Zginął od niemieckiej kuli w czasie powstania warszawskiego 9 sierpnia 1944 r.

Był współredaktorem „Przeglądu Kościelnego” oraz współpracownikiem „Monumenta Judaica”. Jego publikacje opisywały badania nad problemami wierzeniowymi, kwestiami żydowskimi i kulturą narodów Bliskiego Wschodu, a rezultatem tej działalności były państwowe odznaczenia polskie, rumuńskie, węgierskie, jugosłowiańskie i niemieckie

Do najbardziej znanych publikacji Autora należą m.in.:

• Wrażenia z podróży do Egiptu (Poznań 1904)
• Literatura i religia u Żydów w czasach Chrystusa Pana (Warszawa 1911)
• Rozwój naturalny Chrystianizmu z innych religii albo Teorye pana Andrzeja Niemojewskiego w świetle nauki (Petersburg 1912)
• Talmud, bolszewizm i projekt prawa małżeńskiego w Polsce (Warszawa 1932)
• Żyd jako obrońca ślubów cywilnych i rozwodów dla katolików (Warszawa 1932)
• Mesjanizm a kwestia żydowska (Warszawa 1934)
• Program światowej polityki żydowskiej/konspiracja i dekonspiracja (Warszawa 1936)
• Pornografia narzędziem obcych agentur (Warszawa 1938)
• Talmud o gojach a kwestia żydowska w Polsce
• Ubój rytualny w świetle Biblii i Talmudu

---