Książka - Duchowość i charakter Witolda Pileckiego - dr. Anny Mandreli, nie jest przykładem kolejnej zwykłej biografii rotmistrza Pileckiego. Autorka sporządzając tę pracę, skupiła się nie tylko na suchym przedstawieniu faktów z jego życia, ale przede wszystkim starała się ukazać wnętrze bohatera – przemyślenia, ideały oraz wzorce, z których czerpał inspirację do wszystkich swoich wzniosłych czynów.
Nie można w tym momencie ukryć, że korzeni jego fenomenalnej postawy doszukiwać się można w pobożności i zupełnym oddaniu wierze katolickiej.
Niniejsza książka odsłania mało znaną stronę życia rtm. Pileckiego - jego życie wewnętrzne, życie wiarą katolicką, z której czerpał motywację i siłę do bezinteresownego poświęcenia się dla Boga, Ojczyzny i wartości duchowych. Autorka jako pierwsza stara się nam przedstawić , gdzie mają swe źródła jego bohaterskie czyny i skąd u ochotnika do Auschwitz siła do tak konsekwentnie niezłomnej postawy.
- Ze wstępu do ksiązki - ks. Łukasza Szydłowskiego.
Witold Pilecki był również niekwestionowanym patriotą, który dla Ojczyzny był w stanie poświęcić nawet własne życie. Dobrowolne udanie się do obozu koncentracyjnego pokazuje, że człowiek ten był w stanie zrezygnować z własnej wolności, na rzecz osiągnięcia większego dobra. To właśnie dzięki niemu świat dowiedział się o bestialskich warunkach panujących w Auschwitz, a utworzony przez niego w obozie ruch oporu, był dowodem jego ogromnej odwagi i niesamowitego poświęcenia.
"(...)Widziałem takich /szczególnie mężczyzn/, którzy niby są wierzący, a wstydzą się wyraźnie przeżegnać i robią coś w rodzaju namiastki znaku krzyża. Jest to doskonały przykład psychozy wstydu i lęku - żeby jakiś bałwan z tłumu - kolega - nie podśmiał. Raczej gnuśnieć w tłumie baranów byleby się nie narazić na wytknięcie palcem, jako człowiek niezrozumiały dla przeciętniaków. Wcale nie znaczy to, że chciałbym siebie ponad innych wynieść - Przeciwnie! Chciałbym wstrząsnąć każdym, żeby z tego dorośniętego tylko do pewnego znormalizowanego poziomu - tłumu, wystrzeliły, jeśli nie można wszędzie - to przynajmniej tu i ówdzie - pędy myśli, czynu(...)
(Witold Pilecki, Raport W, 1943 r.).
Książka składa się w głównej mierze z cytatów samego rotmistrza oraz wypowiedzi osób, które go znały. Autorka starała się, jak najdokładniej przybliżyć charakter rotmistrza oraz ducha epoki, w której żył.
Publikacja powstała w oparciu o teksty źródłowe z Instytutu Pamięci Narodowej, Studium Polski Podziemnej, Muzeum Auschwitz Birkenau, a także o prywatną korespondencję i rozmowy z rodziną rtm. Pileckiego. Autorka zebrała wiele nieznanych do tej pory faktów i cytatów. Między innymi dotarła do największego sekretu rtm. Pileckiego, który już w 1938 r. uzyskał stopień kapitana. Skromność, pokora oraz dyskrecja sprawiły, że na wojnę w 1939 r. wyruszył jako podporucznik.
Dodatkiem do książki są niepublikowane do tej pory teksty np. Wstęp do Raportów z Auschwitz, który rtm. Pilecki napisał w 1946 roku.
O Autorze:
Anna Mandrela – doktor nauk humanistyczny w zakresie filozofii. Autorka książek ,,Kościół katolicki wobec buddyzmu”, ,,Tomizm Garrigou-Lagrange’a wobec wizji filozoficznej Teilharda de Chardin”. W ostatnich latach zasłynęła jako badacz biografii rtm. Witolda Pileckiego. Dotarła do wielu niepublikowanych dotąd faktów i dokumentów, które umieściła w książkach: ,,Duchowość i charakter Witolda Pileckiego” oraz ,,Kto zdradził Witolda Pileckiego? Nieznane fakty z ostatnich lat życia Rotmistrza?”. Była również inicjatorką wydania nieznanego dotąd dokumentu ,,Odezwa do działaczy młodzieżowych”, którą rtm. Pilecki rozpowszechniał przed swoim aresztowaniem. Spędza sporo czasu jeżdżąc po Polsce z wykładami dla dzieci i młodzieży. Jest częstym gościem telewizji internetowych, gdzie stara się popularyzować wiedzę o polskich bohaterach.