Na Dzieje duszy składają się Rękopisy A, czyli wspomnienia św. Teresy obejmujące czas od wczesnego dzieciństwa do wstąpienia do Karmelu i złożenia pierwszej profesji (1895-1896), Rękopis B stanowiący podsumowanie rekolekcji, napisany w formie listu do Jezusa (8 IX 1896) i poprzedzony listem do s. Marii od Najświętszego Serca; Rękopis C z ostatnich miesięcy życia, który jest zapisem rozważań i obserwacji z życia w Karmelu.
Pośród maluczkich, którym w sposób wyjątkowy i szczególny zostały objawione tajemnice Królestwa, jaśnieje postać Teresy od Dzieciątka Jezus i Najświętszego Oblicza, profeski Zakonu Karmelitów Bosych.
W swoim życiu Teresa odkryła „nowe światła, ukryte i tajemnicze znaczenia” (Rps A 83v) i otrzymała od Nauczyciela ową „naukę miłości”, którą później w tak niezwykle oryginalny sposób wyraziła w swoich pismach (por. Rps B 1r). Nauka ta jest wyrazistym świadectwem jej poznania tajemnicy Królestwa oraz jej osobistego doświadczenia łaski. Można ją uznać za szczególny charyzmat ewangelicznej mądrości, którą Teresa, podobnie jak wielu innych świętych i nauczycieli wiary, zaczerpnęła z modlitwy (por. Rps C 36r).
Teresa od Dzieciątka Jezus pozostawiła nam pisma, które słusznie zyskały jej tytuł mistrzyni życia duchowego. Najważniejszym dziełem pozostaje historia jej życia, opisana w trzech autobiograficznych rękopisach (Manuscrits autobiographiques A, B, C), opublikowanych po raz pierwszy pod tytułem, który szybko stał się powszechnie znany: „Histoire d’une âme”.
W Rękopisie A, sporządzonym na prośbę siostry Agnieszki od Jezusa, ówczesnej przeoryszy klasztoru, i przekazanym jej 20 stycznia 1896 r., Teresa opisuje etapy swego doświadczenia religijnego: pierwsze lata dzieciństwa, zwłaszcza dzień pierwszej Komunii świętej i bierzmowania, następnie młodość aż do momentu wstąpienia do Karmelu i pierwszej profesji.
Rękopis B, zredagowany w tym samym roku podczas rekolekcji na życzenie rodzonej siostry Teresy, Marii od Najświętszego Serca Jezusa, zawiera niektóre spośród najpiękniejszych, najbardziej znanych i najczęściej cytowanych tekstów Świętej z Lisieux. Są one świadectwem pełnej dojrzałości Teresy, która mówi o swoim powołaniu w Kościele – Oblubienicy Chrystusa i Matki dusz.
Rękopis C, sporządzony w czerwcu i w pierwszych dniach lipca 1897 r., a więc na kilka miesięcy przed śmiercią, na prośbę przeoryszy Marii od św. Gonzagi i jej dedykowany, uzupełnia wspomnienia z życia w Karmelu, rozpoczęte w Rękopisie A. Na jego stronicach objawia się nadprzyrodzona mądrość autorki. Teresa opisuje tu pewne niezwykle wzniosłe doświadczenia ostatniego okresu swego życia. W przejmujący sposób mówi o próbie wiary jako o łasce oczyszczenia, która pogrąża ją w długiej i bolesnej nocy ciemnej, rozjaśnionej ufnością w miłosierną i ojcowską miłość Boga. Kolejny raz – ale w sposób niepowtarzalny – Teresa pozwala zajaśnieć promiennemu światłu Ewangelii. Znajdujemy tu jej najpiękniejsze stronice poświęcone ufnemu zawierzeniu Bogu, jedności między miłością Boga a miłością bliźniego, powołaniu misyjnemu w Kościele.
W tych trzech odrębnych rękopisach, tworzących tematyczną całość i składających się na chronologiczny opis życia i duchowego rozwoju autorki, Teresa przekazała nam swoją oryginalną autobiografię, która jest historią jej duszy. Pozwala ona dostrzec, że w życiu Teresy Bóg zawarł określone przesłanie do świata, ukazując ludziom ewangeliczną drogę – „małą drogę” – którą mogą iść wszyscy, bo wszyscy są powołani do świętości.