Kultura Polski od zarania po dni ostatnie - Kazimierz Hartleb

Książka Kultura Polski od zarania po dni ostatnie. Wypisy źródłowe opatrzone rycinami - Kazimierz Hartleb - pierwotnie wydana została w roku 1938, nakładem Państwowego Wydawnictwa Książek Szkolnych we Lwowie.

"Kraj to wprawdzie lesisty, ale dość przecież obfituje w złoto, srebro, chleb i mięso, w ryby i miód, a pod tym względem najbardziej zasługuje na wywyższenie ponad inne, że gdy przez tyle wyżej wspomnianych ludów, i chrześcijańskich i pogańskich, jest otoczony i zwalczany od wszystkich naraz i wielokrotnie przez pojedynczych wrogów, nigdy przecież nie został przez nikogo ujarzmiony w zupełności; kraj, gdzie powietrze zdrowe, rola żyzna, las miodopłynny, wody rybne, rycerze wojowniczy, wieśniacy pracowici, konie wytrzymałe, woły chętne do orki, krowy mleczne, owce wełniste".
ANONIM, tzw. GALL: KRONIKA POLSKA, 66

Słynny przedwojenny wypis źródłowy do dziejów kultury polskiej. Dzieli się na Rozdział I Kraj i Ludzie mówiący o obszarze Polski, geografii kraju, podaje charakterystykę wszystkich stanów społeczeństwa polskiego i narodów zamieszkujących Rzeczypospolitą. KULTURA MATERIALNA podaje opisy dworu królewskiego, pałaców pańskich, dworów szlacheckich, domostw mieszczańskich i zagrody wiejskiej. ich wnętrz i urządzeń. ZWYCZAJE I OBYCZAJE, przynależne częściowo do kultury materialnej, częściowo do duchowej, i dlatego stanowiące rozdział osobny, dają wgląd w ceremonie i obrzędy różnych warstw od elekcji i koronacji królewskich do hucznych zabaw możnowładztwa, gier i zabaw drobnej szlachty, mieszczaństwa i rozrywek ludu wiejskiego.

Wreszcie KULTURA UMYSŁOWA to światła i cienie naszej przeszłości, zalety i wady przodków zaobserwowane przez swoich i obcych. Uwzględniony został stan polskiej kultury po utracie bytu politycznego pod trzema zaborami. Opracowanie nadaje się świetnie zarówno dla nauczycieli jak i dla tych wszystkich, którzy poprzez samokształcenie usunąć chcą bolesne braki w świadomości.

Na końcu książki znajduje się obszerny wykaz rycin (ponad 150), źródeł do dziejów polskiej kultury, są też indeksy: osobowy, rzeczowy i objaśnień terminów dawniej zrozumiałych a dziś już zapomnianych.