Nacjonalizm a katolicyzm. Opinie biskupów, uczonych, polityków i publicystów współczesnych (tekst z roku 1927).
Myśl Narodowa.
Fragment przedmowy:
(...) Zebrane w tej książce przez Maurycego Vaussard opinie myślicieli i działaczy współczesnych świadczą dosadnie o trudnościach w rozwiązaniu powyższego problemu i o rozmaitości punktów widzenia w tej materii. Świadczą one również o tym, w jak różnych znaczeniach używany jest wyraz „nacjonalizm”. Obok przedwojennego nacjonalizmu wchodniego, rosyjsko–pruskiego, nie liczącego się ze względami moralnymi, istnieje również nacjonalizm zachodni, nacjonalizm chrześcijański, który także wysuwa na plan pierwszy zasadę „interesu narodowego”, ale rozumie go jednocześnie w znaczeniu interesu moralnego, nie tylko w znaczeniu interesu politycznego lub gospodarczego.
Nacjonalizm ten nie neguje idei uniwersalnych, a więc również idei ludzkości, lecz rozpatruje ją przez pryzmat ugrupowań narodowych. Występuje on w obronie Kościoła i zdaje sobie dobrze sprawę ze znaczenia religii dla życia narodowego.
Jak liczne są jednak możliwości ustosunkowania pojęć powyższych, świadczą o tym opinie w tej książce przytoczone.
Spis Treści:
Spis rzeczy
Przedmowa
1. Francja
Jan Chollet, arcybiskup w Cambrai
Eugeniusz Ludwik Julien, biskup z Arras
Eks. Chaptal, Biskup Isiondy, sufragan Paryża
Maurycy Blondel, profesor Uniwersytetu w Aix
Ludwik Le Fur, profesor Uniwersytetu w Rennes
Emanuel De Las Cases, senator
Ludwik Duval–Arnould, poseł
Jerzy Goyau, członek Akademii Francuskiej
Baron Seillere, członek Instytutu Francuskiego
2. Niemcy
O. Henryk Pesch, S. J.
F. W. Foerster, profesor Uniwersytetu Monachijskiego
3. Austria
O. Augustyn von Galen O.S.B.
4. Belgia
August Mélot, redaktor
5. Hiszpania
Notatka znawcy stosunków hiszpańskich
6. Węgry
Albert Apponyi, poseł
7. Irlandia
Shane Leslie, redaktor
8. Włochy
Ludwik don Sturzo, przywódca „Popolari”
9. Polska
O. Jacek Woroniecki, profesor Uniwersytetu Lubelskiego
Dr Adam Żółtowski, profesor Uniwersytetu Poznańskiego
Oskar Halecki, profesor Uniwersytetu Warszawskiego
Marian Zdziechowski, profesor Uniwersytetu Wileńskiego
10. Szwajcaria
Gonzague de Reynold, dziekan Uniwersytetu Berneńskiego
Jest to wznowienie przekładu z języka francuckiego, którego pierwsze wydanie ukazało się w Poznaniu w 1927 r.