Chesterton Gilbert Keith

„Zanim rozpoczniemy lekturę jego tekstów (G. K. Chestertona), trzeba nam jasno uchwycić zasadniczą kwestię: stary Chesterton, podobnie jak wielu innych przedstawicieli rodzaju ludzkiego w minionych epokach, miał ten denerwujący nasz wiek zwyczaj myślenia ponad intensywnymi emocjami; na przykład ponad takimi, które powstają przy okazji obchodów podobnych rocznic. Będąc dziećmi naszego antydogmatycznego, sentymentalnego wieku, nie jesteśmy przyzwyczajeni do tak zaangażowanego rozpatrywania prawdziwości czy fałszywości idei i zasad oraz ciągłego podkreślania prawideł powszechnego zdrowego rozsądku i logiki. (...) Niewygodny, zarazem zabawny geniusz Chestertona nie potrzebuje jednak adwokata. Z zarzutu doktrynerstwa wybroni się lepiej sam, wyrywając przy tym niejedną osobę z umysłowego letargu”.


Ze wstępu książki Wojciecha Golonki - Protestantyzm oczami Chestertona

G.K. Chesterton, urodzony 29 maja 1874, zmarł: 14 czerwca 1936. Pisał powieści, wiersze, nowele, eseje, biografie, rozprawy na różne tematy, a nawet sztuki teatralne. Jego twórczość liczy osiemdziesiąt tomów. Ojciec jednej z najbardziej rozpoznawalnych postaci pop-kultury — księdza Browna.
Autor lekkich książek kryminalnych, w których główną rolę odgrywa wspomniany wcześniej ksiądz-detektyw. Do tej pory ta postać inspiruje twórców filmów i seriali, a bezpośrednio na podstawie serii powstało wiele ekranizacji (w Polsce przykładem niech tu będzie znany bohater serialu telewizyjnego - Ojciec Mateusz). W przeciwieństwie do postaci innego słynnego detektywa — Holmesa, Brown skupia się na psychologicznym rozwikłaniu motywów zbrodni, a samą karę pozostawia w rękach Boga.

W 1922 roku Gilbert Keith Chesterton oficjalnie przeszedł na katolicyzm. Było to najgłośniejsze wydarzenie religijne w Europie od czasu konwersji Johna Henry'ego Newmana, około 75 lat wcześniej.

Chesterton był jednym z niewielu publicystów anglosaskich, którzy od razu i całym sercem poparli Polskę w czasie wojny 1920 roku. „Labourzyści — pisał — i różni liberalni idealiści twierdzą, że prawo międzynarodowe może określać i chronić wszystkie granice świata, ale nie powinno określać i chronić granic Polski. (…) Polska to jedyny realny wał obronny przeciw barbarzyństwu… I jeśliby Polska upadła, wraz z nią runąłby szaniec pokoju całego świata.”

Już wtedy także w prasie brytyjskiej i amerykańskiej pojawiały się doniesienia o rzekomych pogromach Żydów w Polsce. Chesterton przeprowadził wraz z bratem i H. Bellokiem własne dochodzenie i ogłosił, że są to kłamstwa.

Propagował swój program ekonomiczny - dystrybucjonizm oraz walczył o przywrócenie drobnej własności rolnej potomkom angielskich chłopów i o uniezależnienie drobnego rzemiosła od wielkiego kapitału. Nie ograniczał się zresztą tylko do słów - w tej sprawie miała być przeprowadzona, pod kierunkiem "Ligi przywrócenia wolności przez dystrybucję własności", konkretna akcja społeczno - polityczna.

Pod koniec życia papież Pius XI nadał mu status komandora rycerskiego plakietą Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego.