W tym miejscu właśnie de Mattei przynosi otuchę. Wielu katolików, co naturalne, ma tendencję, by upiększać i idealizować przeszłość. Wydaje im się, że dzieje Kościoła to historia bohaterów, świętych, ludzi pełnych ofiarności, oddania, pobożności. Dlatego nie stać ich na odważne stawienie czoła współczesnym błędom. Boją się, że spór o prawdę wywoła skandal, a ten zagrozi autorytetowi Kościoła. Tyle, że historia Kościoła to nie sielanka. To ciągłe zmagania. Tak było w epoce ariańskiej, kiedy to niewiele brakowało, by świat stał się heretycki. Tak było podczas sporów o naturę Chrystusa. Tak było podczas czarnego okresu Kościoła rzymskiego, na przełomie X i XI wieku. A co należy sądzić o okresie niewoli awiniońskiej czy wielkiej schizmie zachodniej? Czy aktów odstępstwa, zdrady, słabości i tchórzostwa nie było i później, w wiekach XIX i XX? Ależ były.

Paweł Lisicki

Podobnie jak wszechmocny Bóg odkupił nas nie za pomocą jakiegoś abstrakcyjnego systemu metafizycznego, ale poprzez burzliwą i długą historię [zbawienia], tak też uczynił On Kościół katolicki oraz jego doktrynę i życie rzeczywistością powierzoną apostołom i przekazaną przez nich kolejnym pokoleniom. Ktoś może mieć katechizm, który został ułożony w taki sposób, jakby spadł z nieba wraz ze swą obiektywną i ponadczasową zawartością (w przypadku katechizmu jest to bez wątpienia styl bardzo stosowny), ale wiara jest żywą rzeczywistością złożoną w ręce pewnych ludzi i następnie nam przekazaną. W szerszym sensie całość Objawienia – w tym Pismo Święte – stanowi część Tradycji. Również Pismo Święte zostało przekazane Kościołowi, który z kolei przekazał je nam.

Peter A. Kwasniewski Ph.D.

Spis treści książki W obronie Tradycji - Roberto de Mattei

Przedmowa do wydania polskiego   5

Przedmowa do wydania amerykańskiego   18

Wykaz skrótów   25 

Wprowadzenie   27

Kościół wojujący w najtrudniejszych godzinach swej historii   37

• Epoka prześladowań   37
• Kryzys ariański IV wieku   39

Blaski i cienie pierwszych soborów   49

• Error cui non resistitur approbatur   57

Gdy filozofia ewangeliczna rządziła państwami   63

• Kryzys awinioński i wielka schizma zachodnia   72
• Sobory XV wieku   78
• Od humanizmu do protestantyzmu   84
• Nieudana reforma Hadriana VI   89
• Od Soboru Trydenckiego do rewolucji francuskiej   94
• Od bł. Piusa IX do św. Piusa X   103
• Skała Piotrowa przetrwa każdą burzę   107
• Regula fidei Kościoła w czasach kryzysu wiary   111
• Benedykt XVI i hermeneutyka ciągłości   111
• Metoda „źródeł teologii”   115
• Prymat Tradycji   118
• Kościół i jego duch prawdy   120
• Brak Magisterium wśród źródeł teologii   121
• Czym jest tradycja   124
• Tradycja i Kościół   129                                                                
• Kościół, Mistyczne Ciało Chrystusa   133                                
• Autorytet Magisterium   134                                                    
• Tradycja i Magisterium   137                                                    
• Kryterium Tradycji   139                                                            
• Kościół nauczający i Kościół nauczany   143                            
• Aktywna i pasywna nieomylność Kościoła   144                    
• Chrześcijański zmysł wiary   147                                              
• Sensus fidei i Tradycja   150                                                      
• Sensus fidei a opór wobec władzy duchowej   156              
• Nieomylność soborów?   161                                                    
• Znaczenie terminu „Magisterium powszechne”    165        
• Nowości czy rozwój doktryny   171                                          
• II Sobór Watykański i związane z nim kontrowersje   173    
• Sobór w świetle Tradycji   176                                                  
• W obronie Tradycji   180